امام جواد(ع)؛ نماد ميراث ناب آموزه هاي شيعي

به گزارش خبرنگار سلام لردگان؛
امامت امام جواد(ع)پس از شهادت امام رضا(ع) در حالي که حدود هفت سال بيشترنداشت آغاز شد،اما در همان ابتداي کار با دشواري هائي روبه رو گشت.

يکي از دشواري ها،مشکل پذيرش امامت ايشان بود که از کم سني آن حضرت سرچشمه مي گرفت.تا انجا که برخي از شيعيان پس از شهادت امام رضا(ع)به امام پيشين يعني امام کاظم برگشتند و در حقيقت در امامت امام کاظم(ع)توقف کردند از همين رو آنها را« واقفيه »گفته اند[8].دسته اي ديگر به برادر امام رضا(ع) عبدالله بن موسي مراجعه کردند و چون اورا در پاسخ به پرسشهايشان ناتوان ديدند،رهايش کردند و گروهي ديگر به امامت برادر ديگر امام رضا(ع)،احمد بن موسي معتقد شدند.[9]

هم چنين مأمون آن حضرت را به بغداد دعوت کرد تا از نزديک آن حضرت را زير نظر داشته باشد و ايشان را کنترل نمايد لذا با تزويج دخترش بر آن حضرت، به زعم خود از اتهام شهادت امام رضا(ع)خارج شد و هم اينکه بااين اقدام آن حضرت را در سيطره و کنترل خود قرار داد.

عمر پر برکت امام جواد(ع)و نيز دوران امامت ايشان کوتاه بود اما از همين دورۀ کوتاه،ميراث گرانبهائي در زمينه هاي مختلف علوم و معارف اسلامي به يادگار مانده است، گرچه مناظره هاي امام جواد(ع)با دانشمندان روزگار خويش اندک است اما اهميت بسياري دارد چرا که ضمن پاسخ به پرسش ها ،از ژرفاي دانش امام جواد(ع) در آن سنين کم-حدود هشت سالگي-حکايت دارد.

در تبيين اين امر بايد از مناظره هاي امام جواد(ع) با يحيي بن اکثم قاضي القضات مأمون به عنوان مهمترين مناظره هاي آن حضرت نام برد مناظره اي سه گانه که در هر جلسه با پيروزي علمي امام جواد(ع) و شگفتي همگان و درماندگي يحيي ابن اکثم به پايان رسيد.

گفتني است امام جواد(ع) به نسبت ديگر امامان معصوم(ع) از لحاظ عمق شناخت پيروانش از ايشان، در مظلوميت کامل قرار دارند و بسياري از آموزه هاو معارف مرتبط با آن حضرت در ميان شيعيانش مهجور و ناشناخته مي باشد،لذا ضرورت تلاش شيعيان آن حضرت براي دست يابي به آموزه هاي ناب امام جواد(ع)امري انکار ناپذير مي باشد.

از مهمترين ظرفيت هاي فعاليت شيعيان آن حضرت در باب شناخت کامل از آموزه هاي امام جواد(ع) مي توان به احاديثي اشاره نمود که در زمينه هاي مختلف فقهي،اعتقادي،اخلاقي...از ايشان به يادگار مانده است ،بنابرقول پژوهشگران تعداد اين احاديث در حدود250 مورد قابل استناد مي باشد که خود بيانگر روايات اندک به جامانده از آن حضرت مي باشد.

گرچه عوامل مختلفي چون محدوديت هاي دوران امام جواد(ع) در ارتباط با شيعيان و نيز کم بودن طول عمر ايشان خود به عنوان عامل کليدي در آن برهه مورد نظر مي باشد ليکن ضرورت تلاش و پژوهش محققان اسلامي براي تبيين دقيق گزاره هاي زندگاني آن حضرت و تشريح روايات مذکور مي تواند بخشي از آموزه هاي ناب و الهي آن حضرت را براي جامعه به ويژه نسل جوان جاري و ساري سازد.

بديهي است نظام اسلامي به عناون تنها حکومت شيعي بايد دين خود را به ائمۀ اطهار به ويژه امام جواد(ع) ادانمايد،لذا متوليان فرهنگي بايد با اجتناب از رکود فعلي در عرصۀ فرهنگ کشور، در فضاي توليد محتواي ديني برگرفته از سيرۀ عملي و علمي ائمۀ معصومين حرکت نمايند،زيرا عدم شناخت دقيق مردم به ويژه نسل جوان از امامان معصومين به ويژه امام جواد(ع) به عنوان امام جوان به هيچ عنوان زيبندۀ نظام اسلامي نيست ،زيرا  تمام مدت امامت آن حضرت از 7سالگي تا25سالگي که به شهادت ايشان منتهي گرديد به نوعي حاکي از ظرفيت عظيم معارف ناب از سوي آن حضرت براي همۀ شيعيان وبالأخص نسل جوان مورد ارزيابي مي باشد.

لذا پرسش کليدي اين است به راستي مسئولان فرهنگي در عمل به چه ميزان از ظرفيت عظيم موجود در سيرۀ ائمۀ اطهار(ع) در رفع نيازمندي جامعۀ اسلامي و تقويت سبک زندگي اسلامي بهره گرفته اند؟به راستي چرا در حوزه نشر و تأليف کتاب اثري ماندگار و جاودانه و منطبق با نيازهاي روز جامعۀ اسلامي در ارتباط با موضوع سيرۀ زندگاني امامان معصوم (ع) به چشم نمي آيد؟آيا رکود و سستي فعالان فرهنگي در اين زمينه قابل اغماض و چشم پوشي است؟

در خاتمه اميد است مسئولان فرهنگي کشور با دعوت از پژوهشگران و محققان عرصۀ دين در راستاي تبيين و بازتوليد معارف اسلامي به ويژه سيرۀ عملي و علمي امامان معصوم(ع) به ويژه آموزه هاي ناب امام جواد(ع) گام بردارند.

 

[1] مناقب آل  أبي طالب(ع) ج4،ص379

[2] همان

[3] کشف الغمه ج3،ص135

[4] مناقب آل  أبي طالب(ع) ج4،ص379

[5] الارشاد...ج2،ص295

[6] مناقب آل  أبي طالب(ع) ج4،ص379

[7] الارشاد...ج2،ص295

[8] فرق الشيعه،ص88

[9] مناقب آل  أبي طالب(ع) ج2،ص429